Pazarlama Nedir? Pazarlama Hakkında Bilmeniz Gereken Noktalar [Detaylı Rehber]

Bir ürün ya da hizmetin üretim ya da tasarlama sürecinin sona ermesiyle pazar alanlarının araştırılması süreci başlar. Tüm bu sürecin kapsamını ifade eden kavrama ise pazarlama denir. Pazarlanmak istenilen ürün ya da hizmetler, alıcının dikkatini çekebilecek bir şekilde pazar alanlarında sergilenir. Günümüzde yalnızca yüz yüze değil online alanda da pazaryeri çok genişlemiştir. Özellikle birçok marka odağını yalnızca internet üzerine çekerek buradan pazarlama faaliyetlerini yürütmeyi amaç edinir. Bu durum pazarlanmak istenen ürün ya da hizmete göre farklılık gösterse de neredeyse her markanın internet ortamında bir kimliğe sahip olması ve bunu farklı açılardan sunması bir gereklilik hâline gelmiştir. İnsanların o markayı tanıması ve bilmesi için bu kimlik oldukça önemli bir noktada durur.

Bu yazı içinde özellikle şu sorular üzerinde durularak pazarlama kavramından ve bu kavramla ilişkilenen noktalardan detaylı bir şekilde bahsedilecektir:

• Pazarlama nedir? Nasıl bir kapsama sahiptir?
• Pazarlama çeşitleri nelerdir?
• Pazarlama ilkeleri nedir? Bu ilkeler arasında hangi maddeler yer alır?
• Pazarlama bölümü nedir?
• Pazarlama miyopluğu nasıl bir şeydir?
• Pazarlama araştırması nedir?
• Pazarlama iletişimi nedir?
• Pazarlama 4.0 nedir?
• Niş alanda pazarlama ne anlama gelir?

Pazarlama Nedir?#

Sanayileşmeden itibaren ürünlerin üretim sürecinin büyük bir kısmı makineler aracılığıyla gerçekleşmeye başladı. Makinelerin ürünleri insan gücüne göre daha hızlı üretimi sonucunda ürünlerde fazlalık ortaya açtı ve bunun sonucunda ürünler fabrikaların elinde kaldı. Bunun çözümü olarak insanlara tatiller verildi, daha az çalıştırılmaya başlandılar. Onların tüketme davranışlarının açığa çıkması için zaman yaratıldı. Bu tüketme davranışının gerçekleşmesi için ürünleri almalarını sağlamanın yolu ise pazarlamadan geçecekti.

Çocuk odası, yatak odası, mutfak ya da evin diğer bölümlerine yönelik eşyalar özelleştirildi. İnsanlar bir eşyayı her yerde kullanırken sanayileşmeden sonra her yere uygun farklı eşyalara gereksinim duymaya başladı. Örneğin çocuk odasına uygun yataklar yapıldı ve bu yataklar bir süre sonra çocuk büyüdüğü için ona uygun olmayacaktı. Ardından bir yenisi daha alınacaktı. Bu da aslında tüketim döngüsünün temellerinin atıldığını gösteren temel bir örnektir. Pazarlama, doğru hedef kitlesini bulup onlara "Bakın bu bir ihtiyaç ve almalısınız" mesajını farklı açılardan veren bir kapsamda işler. Bir şeylerin farklı alanlarda ihtiyaç hâline gelebilmesi için tüm dünyanın bu kapsamda dönüşmesi gerekir ve şu an bilindiği üzere pazarlama her alanda aktif bir şekilde rol alır.

Pazarlama denilince akla neden kapitalizm gelir?#

Tüketme davranışının açığa çıkabilmesinde büyük bir etken de kapitalizmin ciddi bir şekilde işlemesidir. Hissedildiği şekilde ya da örtük bir biçimde kapitalizm hayatın her alanında vardır. Pazarlama ile kapitalizm ise birbirleri yerine kullanılabilecek seviyede aynı anlamları ifade ederler. Kapitalizmin pazarlama üzerinde belki de en çok öne çıkan etkisi bir şeylerin eskimesi ya da modasının geçmesi gibi kavramlar etrafında gelişir. Bir şeyler bu kadar kısa sürelerde eskimez ya da modası geçmez ama kapitalizm bir şeylerin eskimesini ve modasının geçmesini sağlayan üretim döngüsünü yaratır. Bu üretim döngüsünde ürün ne kadar kaliteli olsa da bir süre sonra ürünün eskimesini sağlayacak şekilde üretim anlayışı vardır. Aynı zamanda insanlar da birbirlerini tüketme davranışı konusunda etkiler, satın almaya motive eder. Bu şekilde sistem gerek büyük şirketlerce makro düzeyde gerekse insanlar arasında mikro düzeyde işlemeyi sürdürür. Pazarlama da bu sistem içinde ürün ya da hizmetlerin öne çıkmasında etki yaratan yöntemleri kapsar.

Pazarlama Çeşitleri Nelerdir?#

Günümüzde pazarlamaya dair birçok farklı yöntem bulunur. Bu kadar fazla şekilde çeşitlenmesinde internet teknolojileri büyük bir rol oynar. Başta blog kültürüyle başlayan süreç günümüzde sosyal medyalarla eklemlenir. İleride internetin farklı şekillerle işlemesi daha farklı pazarlama yöntemlerinin gelişeceğinin habercisi niteliğindedir. Şu an en temelde müşterilerinize kolaylıkla ulaşabileceğiniz ve satış yapabileceğiniz yöntemi seçmeniz sizin için daha avantajlı olacaktır. Fakat bu yöntemlerden birden fazlasını kullanmak da sektörünüz açısından etkili olabilir. Farklı alanlarda var olarak daha fazla insana ulaşabilirsiniz. Pazarlama denildiğinde öne çıkan yöntemler arasında şunlar bulunur:

Geleneksel pazarlama#

Geleneksel pazarlama, kişilerin birbirleriyle yüz yüze geldiği ve fiziksel bir yerde satış yapıldığı pazarlama yöntemidir. En eski pazarlama tekniklerinden biri olduğu için geleneksel pazarlama olarak ifade edilir. Bu yöntemin günümüzde işlerlik göstermesi her ne kadar güç olsa da bazı sektörlerde hâlâ geleneksel pazarlama yöntemi kullanılır. Yine de yüz yüze alanda şansı daha yüksek olan şirketler de tam anlamıyla olmasa da büyük ölçüde yönünü dijital alana geliştirmeye çalışır.

Sosyal medya pazarlamacılığı#

Kişilerin sosyal mecralarda yer alması ve bu mecralarda aktif olarak paylaşım yapması sonucu öne çıkan sosyal medyalar, yalnızca etkileşime geçmek için değil pazarlamanın da sürdürüldüğü alanlar hâline geldi. Sosyal medyalarda öne çıkan çok takipçili birçok kimse, kullandığı ürün ya da hizmetlerin kendi üzerlerinde reklamlarını yaparak farklı bir pazarlama yöntemi daha geliştirmiş oldu. Bunun yanı sıra markalar da sosyal medya hesapları açarak kurumsal taraflarını daha sempatik ve dikkat çekici bir tarafta sergilemeye başladı. Bu da müşterileriyle iletişime geçmek için iyi bir yol hâline geldi. Anket çalışmalarına büyük bütçeler ayırmak yerine sosyal medyalardan istedikleri şekilde etkileşime geçmek de bir seçenek olarak değerlendirilmeye başlandı.

Video pazarlama#

Pazarlama yöntemleri her geçen gün farklı içeriklerle değişime gidebiliyor. Bunlardan biri de günümüzde TikTok’un büyük bir etkisiyle video pazarlama olmaya başladı. Video pazarlama yöntemi, bir ürün ya da hizmeti tanıtırken bunları fotoğraf ya da yazı yoluyla paylaşmak yerine kısa kısa videolar çekerek ve arkasına müzikler ekleyerek paylaşılmasını ifade eden bir yöntemdir. Birçok marka bu yöntemi etkili bir şekilde kullandığında çok fazla takipçiye ulaşmasına gerek kalmadan etkileşimlerle öne çıkar ve satış yapmaya başlar. Pazarlama yöntemlerinde öne çıkan bu yöntem, günümüzde oldukça üzerine çalışılan bir yöntemdir ve sosyal mecralar bu alanda ciddi yatırımlar yapar.

Blog pazarlamacılığı#

Pazarlama alanında öne çıkan ve ilk kullanılan yöntemlerden biri de blog pazarlamacılığıdır. Şirketin pazarladığı ürüne ya da hizmete dair açılan bir web sitesi içinde hem ürünlerin tanıtıldığı hem de bu ürünlere dair detaylı yazıların yer aldığı bir alan kurulur. Bu alan aracılığıyla insanlara ulaşmak için de yeni bir yol bulunmuş olur. Birçok kimse bazı anahtar kelimeleri arama motorlarına yazarak bir ürün satın almak ya da bir hizmetten faydalanmak için karşısına çıkan sayfaları inceler. Bu sayfalar arasında ön plana çıkmak için organik reklam verme tekniği olan SEO (Arama Motoru Optimizasyonu) uyumlu yazılar şirketin web sitesi içinde yer alır. Yazıların düzenli paylaşılması, kurallara uygun olması ve şirketin kimliğini iyi bir şekilde temsil etmesi kişilerde de bu şirkete dair bir güvenin inşa edilmesi konusunda etkendir. Blog pazarlamacılığı hâlâ kullanılan bir pazarlama çeşididir.

Pazarlama İlkeleri Nelerdir?#

Pazarlama ilkeleri kavramı, Philip Kotler’in aynı isimli kitabıyla öne çıkan bir kavramdır. Kotler, kitabında pazarlamanın dört temel ilkesini belirleyerek bu ilkelerin pazarlama için bir gereklilik olduğunu ifade eder. Birçok şirketin kolayca benimseyip değerlendirebileceği bu dört ilke arasında İngilizceleriyle product (ürün), price (fiyat), place (dağıtım) ve promotion (tutundurma) yer almaktadır:

Ürün #

Bir pazarlama döngüsü içine girmek istiyorsanız elinizde bir ürün ya da hizmet vardır. Pazarlayacağınız şeye ilişkin detayları çok iyi biliyor olmanız pazarlamanın ilk ilkesidir. Bu ürün ya da hizmetin özelliklerinin neler olduğuna, nasıl bir ihtiyacı karşılamasını amaçladığınıza ve sektördeki diğer ürünlerden farklı olarak bir değer ortaya koyup koymadığına ilişkin birçok mesele ele alınarak netleştirilmelidir.

Fiyat#

Pazaryerinde sergilenen ürün ya da hizmetin bir ücreti olmalıdır. Bu ücreti belirlerken piyasadaki diğer ürünler incelenir ve karşılaştırma yapılarak uygun bir fiyat seçilir. Kimi zaman niş alanlarda ürün ya da hizmet pazarlandığında bunun karşılığında verilecek ücret daha yüksek tutulabilir. Tüm etmenler değerlenerek hedef kitlenin karşılayabileceği bir fiyatlandırma yapmak pazarlamanın ikinci ilkesidir.

Dağıtım#

Pazarlama ilkelerinden biri olan dağıtım ilkesi, ürünün doğru bir şekilde dağıtıma çıkması ve müşteriye ulaşabilir bir konumda olmasıdır. Müşterinin o ürün ya da hizmet için yoğunlaştığı alanlarda faaliyet gösterilmemesi hedeflenen performansın da sağlanamayacağını gösterecektir. Bu açıdan dağıtım esnasında doğru noktalarda doğru zamanda olunması gerekir. 

Tutundurma#

Tutundurma ilkesi, ürünün pazaryerinde bir yer bulması ve müşteriler tarafından tercih edilen bir ürün hâline gelmesini ifade eden bir ilkedir. Bu ilkeyi sağlayacak ve güçlendirecek noktalar ise markanın kendini birçok açıdan hatırlatması, müşterilerinin bulunduğu noktalarda satış gerçekleştirmesi ve kampanyalar düzenleyerek öne çıkmasıdır. Tüm bunları yaparken pazaryerinde iyi ve güvenilir bir kimlik yaratması da tutunma ilkesini sağlayacaktır.

Pazarlama Bölümü Nedir?#

Bir ürünün üretiminden müşteriye ulaştırılması süreçlerini kapsayan pazarlama, aynı zamanda bir uzmanlık alanıdır. Müşterilerin dikkatinin o ürüne çekilmesini sağlamak, ona bu ürünün bir ihtiyaç olduğunu göstermek ve onun gözünde bir marka imajı yaratmak gibi süreçler pazarlama kavramı etrafında tartışılır. Pazarlama bölümü de üniversitelerin Uygulamalı Bilimler Fakültesinde ya da İşletme Fakültesinde yer alan 4 ya da 2 yıllık programlara sahip olan bir bölümdür. 

Bu bölüm etrafında şu dersler verilerek pazarlama konusunda eğitim sağlanır:

• Müşteri ilişkileri
• Satış teknikleri
• Tüketicinin davranışları
• Pazarlama ilkeleri
• Uluslararası pazarlama
• Pazarlama araştırması
• İnsan kaynakları yönetimi
• Örgütsel davranış
• Yönetimde yaklaşımlar

Pazarlama Miyopluğu Nedir?#

Pazarlama, sizin pazarlamak istediğiniz ürün ya da hizmetin müşteriye ne kadar ulaştığını kapsayan bir süreçtir. Bu süreç içinde elbette sizin arzu ettiğiniz noktalar da olabilir ama bunlar tüketiciye hitap etmiyorsa bunları sürdürmenin ne kadar doğru olduğu tartışılırdır. Özellikle pazarlama miyopluğu denen şey de tam olarak bu bağlamda öne çıkar. Şirketler gidişatın nasıl olduğunu ve olumsuz durumların gerçekleştiğini görmeyebilir, kurdukları düzeni aynı şekilde sürdürmeye devam edebilir. Bu sürdürme hâli ne şirket ne de müşteri açısından olumlu değildir. Şirketlerin bu durumda olması pazarlama miyopluğu içinde olduklarını düşündürür. Peki böyle bir durumda nasıl bir yol izlenilmelidir?

Şirketler hata yapabilir ya da aklınıza gelen muhteşem bir yöntem müşteri tarafından pek bir anlam ifade etmeyebilir. Bu gibi durumlarda tarafınıza eleştiriler gelebilir. Bu yapıcı eleştirilere kulak vermek ve şirket içinde bu eleştirileri tartışmak önemli olacaktır. Harika bir ürün pazarlıyor olsanız da bu ürünün yalnızca özelliklerine odaklanmanız, insanlarda nasıl bir değer oluşturacağını pazarlama içinde anlatmamanız da ürününüze gelen talepler açısından olumsuz olabilir. Ürünü ya da hizmeti gerçekten tanıyarak insanlar üzerinde nasıl bir etkisi olacağını pazarlama içinde kullanabilirsiniz. Tüm bu süreçleri gerçekleştirirken istatistiklere odaklanmak da etkili olacaktır. Şirketin nasıl bir ivmeyle ilerlediğine dikkat etmek ve bu doğrultuda yeni stratejiler geliştirmek pazarlama miyopluğunu büyük ölçüde giderir. 

Pazarlama Araştırması Nedir?#

Pazarlamak istediğiniz ürün ya da hizmetin pazarda nasıl bir yol izlediğinin, hangi aşamalardan geçerek alıcıya ulaştığının ve hedef kitlesinin kimler olduğunun belirlendiği sürece pazarlama araştırması denir. Pazarlama araştırması bir firmanın satış yapma amacıyla pazaryerlerinde bulunmadan önce yapması gereken önemli bir aşamadır. Bu aşama içindeki maddeler özenle takip edilmeli ve bu maddelere uyarak bir yol izlenmelidir. Şu beş adımla doğru bir şekilde pazarlama araştırması yapılabilir:

1. Hangi ürün ya da hizmeti pazarlamak istediğinize karar verin.#

Pazarlanmak istenen ürün ya da hizmete dair soru işaretleri olabilir. Özellikle hizmet pazarlamada bu gibi durumlar müşteri tarafından da düşünülebilir. Birine danışmak için aynı zamanda para ödemek ya da fiziksel bir şeye sahip olmadan bir şeyi satın almak farklı şekillerde değerlendirilir. Müşterinin pazarlanan şeye dair motivasyonunun sağlanması için en başta şirket olarak sizin o şeyin pazarlanabilecek bir şey olduğuna inanmanız gerekir. Kendinize ve pazarladığınız şeye olan inanç ilk adımdır. Ardından müşteriyi de bu sürece dahil etmeye çabalamalısınız. Pazarlanacak ürün ya da hizmetler dışında şunları da pazarlayabilirsiniz:

• Bir topluluk içine girmek 
• Fikirlerin paylaşılması
• Bir uzmana danışmak 
• Etkinliklere katılmak
• Yerlerin pazarlanması

2. Ürün ya da hizmetinizle nerede ve kimlere hitap etmeyi planladığınızı tanımlayın.#

Pazarlama araştırmasının ikinci basamağında ürününüzü ya da hizmetinizi belirli bir bölgede mi satışa sunmayı düşündüğünüz yoksa daha geniş bir alanda mı pazaryerlerinde yer almak istediğinize dair soru işaretlerini tanımlamanız vardır. Hitap etmek istediğiniz kitleye en kolay hangi yolla ulaşabilirsiniz? Bu gibi sorular çerçevesinde nerede ve kimlere hitap etmeyi planladığınızı belirleyerek o alanda faaliyet göstermeye başlamak için adım atabilirsiniz. Özellikle satış yapamayacağınız bir alanda olmanız sizi bütçe ve emek açısından çok fazla zorlayacaktır.

3. Hedef kitle çalışmaları yapın#

Bir ivme yakalamak ve o ivme çerçevesinde devam etmek istiyorsanız hedef kitle çalışmalarını gereklilik olarak görmeniz doğru bir adım olacaktır. Aklınızdaki fikrin tam olarak pazaryerinde nasıl işleyeceği ya da size hitap eden şeyin alıcıya hitap edip etmediği aslında net değildir. Böyle olunca yalnızca sizin ya da ekibinizin fikriyle satış sürecine girmek olumlu sonuçları garantilemeyecektir. Fakat hedef kitle çalışmaları yaptığınızda, onların fikrini alıp analiz ettiğinizde tam olarak ne yapmanız gerektiğini ve nasıl yapacağınızı belirlemek daha kolay olacaktır. Bu analizlerden sonra net sonuçlara ulaşmak ve sonuçlar etrafında harekete geçmek daha iyi geri dönüşler sağlayacaktır.

4. Hangi zaman diliminde nasıl bir noktaya varmak istediğinizi netleştirin.#

Şirketinizin bir anda dünyada en çok satış yapan şirket olmasını beklemektense belirli zaman dilimleri yaratıp bu zaman dilimlerinde hangi noktaya gelmek istediğinizi netleştirmeniz daha motive edicidir. Aynı zamanda bu süreç içinde pazarlamaya dair hangi yöntemleri kullandığınıza da dikkat ederek bunun sonuçlarının sürece nasıl katkı sağladığını, bir sonraki süreçte de aynı şekilde mi gidileceğini yoksa farklı şeyler mi deneneceğini belirleyebilirsiniz. Dünyada kullanılan bir sistem de 3 ayda bir şeklinde çeyreklere ayırarak süregiden bir politikadır. Bu yöntemle de 3 aylık periyotlarla gidişatınıza bakabilirsiniz. 

5. Denediğiniz pazarlama yöntemlerini not edin.#

Pazarlamanın doğrusunun ya da yanlışının olduğunu iddia etmek güçtür. Hiç anlamadığınız şekilde güvenmediğiniz bir yöntemle kendinizi bir anda çok fazla satış yapmaya başlarken bulabileceğiniz gibi harika bir yöntem deneyip çok kötü sonuçlar da alabilirsiniz. Burada önemli olan ve belki de doğru olan herhangi bir yöntemi en temel noktaya koymamak; bu yöntemleri daha küçük ölçeklerde, görece yavaş bir tempoda denemektir. Bu sayede hem büyük yatırımlar yaparak zamanınızı boşa harcamamış olacak hem de her yöntemi doğru şekilde deneyerek sizin şirketiniz için en uygun olan yöntemleri bulabileceksiniz.

Pazarlama İletişimi Nedir?#

Pazar alanındaki araçlarla ürün ya da hizmetin tüketiciye ulaşmasını sağlayan sürece pazarlama iletişimi denir. Pazarlama iletişimi, şirketlerin doğru pazaryerlerinde konumlanıp hedef kitleyle etkileşime geçmesini sağlayan bileşenlerle ilerlemesidir. Hedef kitlenin ihtiyaçlarının ne olduğunun belirlenip pazarlanan ürün ya da hizmetin bu ihtiyaçları karşılayacak nitelikte olduğunun gösterilmesi, pazarlama iletişiminin gelmek istediği noktadır.

Pazarlama iletişiminde temel noktada iletişim ilkelerinin yok sayılmaması fakat bu ilkelerin pazarlama diline yedirilerek bir iletişim modeli benimsenmesidir. Müşterilerin isteklerine ve taleplerine iyi yanıtlar vererek müşteri memnuniyetini artırmak, müşterinin şirketle etkileşim kurabileceği alanlarda aktif olmak ve sosyal sorumluluk projeleri içinde yer alarak farklı alanlarda networkler oluşturabilmek pazarlama iletişiminde öne çıkan faaliyetlerdir.

Pazarlama iletişiminde amaç nedir?#

Pazarlama iletişiminin şirketler için üzerine çalışılması gereken bir şey olmasındaki amaç şunlardır:

• Şirket kimliğini olumlu ve güvenilir bir imajla sunmak
• Satışları artırmak
• Sektörde tercih edilen şirketler arasında öne çıkmak
• Müşterilerin kaliteli ürün ya da hizmet aldığını onlara hissettirmek
• Kampanyalar ve etkinlikler düzenleyerek sosyal ağlarda markayı insanlara hatırlatmak
• Sadık müşteriler oluşturmak

Pazarlama iletişiminde bütünleşik pazarlama ne anlama gelir?#

Pazarlama faaliyetlerinde bir süre sonra ortaya çıkan sorun, hangi noktada nasıl bir çalışmanın yapıldığına dair olan belirsizliktir. Örneğin bütün faaliyetler aynı kişi tarafından yürütülmüyor olabilir. Herkes uzmanlığına göre pazarlama alanının bir kısmında faaliyet gösterebilir. Böyle bir durumda örneğin birisi müşteri ilişkileriyle ilgilenirken bir diğeri sosyal medya çalışmaları yaptığında ve bu iki kişinin birbirinin ne yaptığından haberi olmadığında pazarlama ilkeleri de net bir şekilde işlemeyebilir. Burada öne çıkan bütünleşik pazarlama iletişimi kavramı, pazarlanan ürün ya da hizmete dair tek bir algının insanlara gösterilmesini ifade eder. Markaya bakıldığında herhangi bir soru işareti oluşmadan her alanda koordineli bir faaliyet olduğu hissedilir.

Bütünleşik pazarlama iletişimi gelişimi için marka içinde düzenli toplantıların oluşturulması, kişilerin birbirlerine karşı herhangi hiyerarşik bir algı hissetmeden rapor verebilmesi ve ne yapılacağına dair tartışmaların gerçekleşebilmesi önemlidir. Burada markanın çalışanlara motivasyon oluşturabilmesi de etkili olacaktır. Pazarlamanın bir ya da birden fazla kolu belli bir süre içinde çok iyi adımlar atmış ve şirketin cirosunda ciddi bir ivme yakalatmış olabilir. Böyle bir durumda küçük ödüllerle hem çalışan motive edilebilir hem de diğerlerinin bu alanda daha aktif çalışabilmesi sağlanabilir.

Pazarlama 4.0 Nedir?#

Geleneksel yöntemlerden dijital yöntemlere geçilmesiyle pazarlama alanında birçok değişim de gerçekleşti. İnternet ortamında karşınıza çıkan reklamlar, ihtiyacınız yokken birden ihtiyaç duymaya başladığınız ürün ya da hizmetler ve bunların aktarıldığı alanların genişliği; büyük bir e-ticaret ağının içinde olduğumuzu tüm gerçekliğiyle hissettirir. Reklam gören kullanıcılar reklam görmemek için daha farklı bir pazarlama ağına takılır. Böyle bir döngü içinde, özellikle internette, pazarlama amacı gütmeyen bir şeyden bahsetmek de güçtür.

Her ne kadar sosyal mecralarda kullanıcıların tamamı bu gibi amaçlar içinde olmasa da artık sosyal mecralar kullanıcıları böyle bir amaca motive eder hâle geldi. Tüketiciler bir noktada sürekli değer ürettikleri için üretici konumuna da dönüşebildi. Pazarlamanın bu kadar fazla yayılması ilk hâliyle kalmayacağını da düşündürür. Şu anda pazarlama 4.0 için konuşulması da tam buradan kaynaklıdır. Geleneksel pazarlamanın aslında dijital pazarlamada da bir parça hâline gelebileceği, hikâyeleştirmenin önemli bir pazarlama yöntemi olduğu üzerine gelişen düşüncelerle daha samimi ve kişilere hitap eden bir pazarlama yöntemi içinde olmamız pazarlama 4.0 üzerine yoğunlaşmayı zorunlu kılar.

Pazarlama 4.0 nasıl işler?#

Diğer pazarlama yöntemlerinde müşteri memnuniyeti ön planda olsa da pazarlama 4.0’da bu durum farklı bir boyut kazanmıştır. Müşterilerin birçok sosyal mecrada var olması, markalarla yaşayacakları herhangi bir durumda bunları milyonlarla paylaşabilecek potansiyelde konumlanması; şirketlerin müşteri memnuniyetini en ön sıraya koymalarına neden oldu. Böyle olunca müşterilerle farklı bir iletişim geliştirmeye karar verdiler. Birçok şirket gerek sosyal medya hesaplarında gerekse web sitelerinde yapay zekâ teknolojisinden yararlanarak sanki müşterinin karşısında bir insan varmış gibi sohbet robotlarından faydalandı. 

Bunların yanı sıra müşterilerin şirketler üzerinde daha fazla söz sahibi olmasına da imkân yaratıldı. Müşteriler ürün ya da hizmet için farklı talepler oluşturdukça markalar da onların bu taleplerini karşılamak için yollar aradı. Bu karşılıklı alışveriş şekli müşterilerin marka sadakatini artırırken şirketlerin de daha büyük kitlelere hitap etmelerinin önünü açtı. Şirketin kendisini savunması ya da pazarlaması yerine bu rolü büyük ölçüde o markayı seven ve markada devamlılık sağlayan müşteriler üstlendi.

Niş Pazarlama Nedir?#

Niş pazarlama, küçük bir kitlenin ihtiyaçlarını karşılamak için ürün ya da hizmet tasarlamayı ifade eden bir kavramdır. Az sayıda kişi tarafından tercih edilecek olan bu ürün ya da hizmetler için onların dikkatini çekecek stratejiler geliştirilir. Geniş bir alanda pazarlama yapmaya göre pazarlama açısından daha az çaba gerektiren bu pazarlama türünde hedef kitlesine ulaşmak da görece daha kolaydır. Bunun en büyük etkisi arama noktalarından niş bir alanda arama yapıldığında sizin ön sıralarda çıkma ihtimaliniz çok daha fazla olduğundan kaynaklıdır. Bu da niş alanların ilerleme sürecinin şirketler için kârlı olacağının bir göstergesidir.

Görece kolay gibi dursa da niş alanda pazarlama yapıp tutunmak başlarda maaliyet açısından zorlayıcı olabilir. Niş bir alanın belirlenmesi ve bu alanda pazarlama yapılabilmesi için bu alanın şu özellikleri taşıması gerekir:

• Pazarlama 4.0’a uygun olacak nitelikte, niş alanlarda daha çok müşterinin isteklerine uygun bir üretim süreci vardır.
• Müşterinin istekleri daha küçük bir alanda olacağı için onun memnuniyetini kazanmak geniş bir pazarlama alanında olmaya göre çok daha kolaydır.
• Markanın satış yaptığı ürün ya da hizmet hakkında uzmanlaşmış olması ya da uzman bir kadrodan destek alıyor olması gerekir. Bunda en büyük etken müşterinin o ürün ya da hizmete dair daha spesifik ve net bir beklentisinin olmasından kaynaklıdır. Örneğin pilates eğitmeninin pazarladığı bir dersten beklenti, o eğitmenin bu yetkinliğini birden fazla belgeyle desteklemesidir.
• Daha az hedef kitlesine hitap edildiği için hedef grup araştırmaları ve pazarlama araştırması için daha az bütçe ile iyi çalışmalar elde edilir. İşe başlanmadan önce hedef kitle hakkında daha az soru işareti vardır.
• Üretim fazla satış oranı düşük olsa dahi niş alanlarda kâr oranı çok fazladır. Ücretlendirme ve süreklilik açısından daha sadık müşteriler kazanmak mümkündür.